DE
Lisanssız Elektrik Üretimi: Temiz ve Yenilenebilir Enerjinin Geleceği
Yazıyı Podcast şeklinde dinlemek için Oynat tuşuna basın.
Enerji sektörü, dünya çapında çevre dostu ve sürdürülebilir enerji kaynaklarına olan artan taleple büyük bir dönüşüm yaşamaktadır. Bu dönüşümün merkezinde, özellikle yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretimini teşvik etmeyi amaçlayan lisanssız elektrik üretimi kavramı bulunmaktadır. Lisanssız elektrik üretimi, belirli lisans gereksinimlerine tabi olmadan enerji üretme kapasitesi sunarak, çevre dostu enerji kaynaklarından elektrik üretmek isteyen yatırımcılar için büyük bir fırsat sunmaktadır.
Türkiye’de, enerji sektöründeki bu önemli dönüşümü desteklemeye yönelik olarak 5.1.h madde ile getirilen düzenlemeler, özellikle lisanssız elektrik üretimi projelerini cazip hale getirmiş ve enerji sektöründeki temel bazı konuları ele almaktadır..
Tüketim Tesislerinin Esnek Konumu:
Daha önce, lisanssız elektrik üretimi tesisleri ile tüketim tesisleri aynı dağıtım bölgesinde yer almak zorundaydı. Ancak son güncellemelerle bu gereklilik kaldırıldı. Artık, 5.1.h madde kapsamında, tüketim tesisi ile aynı dağıtım lisansı bölgesi dışında da lisanssız elektrik üretimi tesisleri kurulabilir. Bu değişiklik, yatırımcılara coğrafi olarak daha fazla esneklik sunmakta ve projelerini daha geniş bölgelere yayma imkanı sağlamaktadır. Örneğin, bir lisanssız güneş enerjisi santrali artık tüketim merkezinden uzak bir bölgede kurulabilmekte, bu da daha fazla güneş enerjisi potansiyeline sahip bölgelerin kullanımını teşvik etmektedir.
İletim ve Dağıtım Seviyeleri:
Lisanssız elektrik üretimi tesisleri, kurulu güçlerine ve kurulumların aynı ölçüm noktasına bağlı olarak iletim veya dağıtım sistemine bağlanabilirler. İletim sistemine bağlanma süreci, tüketim tesisinin iletim sistemi ile ilişkili olup olmadığına göre değişirken, dağıtım seviyesine bağlanma, tüketim tesisinin dağıtım sistemi ile ilişkili olup olmadığına göre değişir. Bu farklı bağlanma seçenekleri, hem büyük ölçekli enerji tesisleri için hem de daha küçük yerel tesisler için farklı ölçeklerde lisanssız elektrik üretimine olanak tanımaktadır. Örneğin, büyük bir rüzgar enerjisi projesi iletim seviyesine bağlanabilirken, okul çatısına kurulan güneş panelleri dağıtım seviyesine bağlanabilir.
Mahsuplaşma Süreçleri:
Mahsuplaşma süreçleri, lisanssız elektrik üretimi tesislerinin enerji üretiminin ve tüketiminin faturalaşmasında hayati bir rol oynamaktadır. Aylık mahsuplaşma, her ayın sonunda gerçekleşmektedir.
Ay içirisinde ne kadar enerji tükettiyse ve ne kadar enerji şebekeye satıldı ise bu verilere göre üretim ve tüketim mahsuplaştırılmaları yapılmaktadır. Üretim-tüketim mahsuplaştırılması adil ve şeffaf bir enerji ticaretini desteklemektedir.
Dağıtım Bölgesi Sınırları:
Üretim tesisinin ve tüketim tesisinin farklı dağıtım bölgesi sınırları içinde bulunması durumunda, mahsuplaşma işlemleri piyasa işletmecisi tarafından yürütülümektedir. Bu, coğrafi olarak farklı bölgeler arasında enerji ticaretini kolaylaştırırken enerjinin etkin bir şekilde dağıtılmasını sağlanmaktadır. EPİAŞ LÜM ile mahsuplaşmalar gerçekleştirilmektedir. LÜM üzerinden belirlenen grup için üretim, tüketim ve satış limitleri baz alınarak mahsuplaşmaya esas miktarların hesaplanması başlığında belirtilen ibarelere göre mahsuplaşılır ve finansal mahsuplaşma sonucu ödenilecek bedeller LÜM üzerinde ki sayaçlara yüklenerek ödemeler gerçekleştirilmektedir.
Bu düzenlemeler, Türkiye’nin enerji sektörünü daha sürdürülebilir bir geleceğe taşımak için atılmış önemli bir adımı temsil etmektedir. Özellikle yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı projelerin geliştirilmesini teşvik eder ve sürdürülebilir enerji üretiminin yaygınlaşmasına katkı sağlamaktadır. Türkiye’nin hızla büyüyen enerji ihtiyacı göz önünde bulundurulduğunda, lisanssız elektrik üretimi tesisleri, enerji maliyetlerini düşürmek ve çevreyi korumak için güneş, rüzgar, hidroelektrik ve diğer temiz enerji kaynaklarından yararlanma fırsatı sunmaktadır. Bu düzenlemeler, Türkiye’nin enerji dönüşümünü hızlandırmayı ve temiz enerji üretimini artırmayı hedefleyen çevre ve enerji politikalarının önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Türkiye, lisanssız elektrik üretimi yoluyla temiz enerjiye yatırım yaparak sürdürülebilir enerji geleceğine doğru ilerlemeye devam etmektedir.
Yazar: Gülşah Kaplan